Üreticinin garanti beyanı olan ve bir anlamda da ürünün pasaportu olarak da ifade edilen CE işareti, bir kalite belgesi değildir. CE işareti, üzerinde bulunduğu ürünün, insan, hayvan, bitki sağlığı ve güvenliği ile çevreye zarar vermeyeceğini
garanti altına almakta olup ve Avrupa Ekonomik Alanı genelinde tek bir işaretin kullanılmasını sağlamaktadır.
CE işareti, tüketicilerin topluluk tarafından emniyetli olarak sınıflandırılan ürünleri tespit etmesini kolaylaştırmakta ve bu işareti taşıyan ürünler, tüketicilere yüksek kaliteli ürünler sunulmasını sağlamak için, ambalaj, etiket ve emniyetle ilgili standartlara uygunluğunu göstermektedir.
CE işaretleme sisteminde, uygunluk değerlendirme yöntemlerinin, ürünlerin özelliklerinin ve taşıdıkları risk oranlarını dikkate alan modüler anlayış uygulanır. Ürünün tasarım ve üretim aşamasında ilgili direktiflere uyduğunu belirlemeye yönelik modüllerin en az birinin uygulanması zorunluluğunu bulundurur. A’dan H’ye kadar çeşitli risk gruplarını kapsayan modüller ürünü tehlike derecesine göre sınıflandırır. Düşük riskli ürünlerde uygunluk değerlendirmesi için gerekli test ve belgelendirme üretici tarafından yapılır. Yüksek riskli ürünlerde ise test ve belgelendirmenin, AB tarafından onaylanmış kuruluşlar tarafından yapılması gerekir.
Ürün kullanımında oluşabilecek bir kaza durumunda, AB ülkelerinden biri tarafından ürünün gereklerine uymadığı belirtilirse, üreticinin CE işaretini kullanabilmek için gereken tedbirleri aldığını ve nedenin yanlış kullanım olduğunu ispatlaması gerekir. Bu nedenle üretici, ürün sorumluluğunun kendisinde bulunduğunu unutmamalı ve ürünle ilgili tüm bilgilerin bulunduğu Teknik Dosya’yı eksiksiz ve hatasız hazırlamalı ve üretildiği tarihten itibaren en az on yıl süreyle saklamalıdır.
Üreticiler ürünlerini pazara sunarken, bu ürünlerinin ve üretim süreçlerinin yönetmeliklerin tüm hükümlerine uygunluğunu sağlamak ve gerekli tüm tedbirleri almak zorundadır. Bu tedbirlerin başlıcaları:
Ürünün ilgili olduğu yönetmelik(ler)te yer alan prosedürlere göre uygunluk değerlendirme işlemlerini yapmak veya yaptırmak,
Teknik dokümantasyonun hazırlanması, AB Uygunluk Beyanı düzenlenmesi, Üye ülkedeki tüketicilerin ve son kullanıcıların kolayca anlayabileceği şekilde kullanım talimatlarının ve güvenlik bilgilerinin sunulması, Aşağıda belirtilen izlenebilirlik gerekliliklerini karşılaması;
Teknik Dosyanın ve AB Uygunluk Beyanının 10 yıl saklanması (İlgili yönetmelikte farklı bir şekilde tarif edilmedikçe) Ürün üzerinde tip, parti ve seri numarasını içeren bir tanımlamanın sağlanması, Ürünün üzerinde veya ürün ile beraber verilen dokümanlar üzerinde üreticinin adı, iletişim bilgileri, tescilli unvanı veya tescilli markasının görünebilmesi gerekmektedir.
CE işaretinin ürün üzerine iliştirilmesi; CE İşareti yetkili bir kuruluş tarafından verilmez. Üretici ürününe kendisi iliştirir. Eğer ürünü risksiz ise, ürünün temel gereklere uygunluğunu kendisi beyan edebilir. Bu konuda üretici uygunluk yükümlülüklerinin yerine getirilmesini büyük bir hassasiyetle güvenceye almalı, sorumluluğunu, güven ilkesini sarsmayacak şekilde taşıması gerekir. AB mahkemelerinde uygunluğu beyan edilip, gereklilikleri sağlamadığı belirlenen ve piyasadan toplatılan ürünlerle ilgili, üreticiye uygulanacak cezai yükümlülüklere ilişkin pek çok davanın sürdüğü bilinmektedir.
Ürünü riskli ise; ürünün temel gereklere uygunluğunun incelenmesi, onaylama yöntemiyle yapılır. Ürünün, risk derecesine bağlı olarak, ilgili Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş ve AB’nin de resmi olarak tanıdığı bir Onaylanmış Kuruluş (Notified Body) tarafından incelenmesi ve gerekli testlerin yapılarak bu kuruluş tarafından onaylanması gerekir.

Bir üretici kendi ülkesi ya da başka bir üye ülkedeki resmi tanınırlığı olan herhangi bir onaylanmış kuruluşu seçebilir. AB ülkelerinde CE İşareti bulunmayan riskli bir ürünü, bir üye ülke üreticisi kendi ülkesinde kullanamaz. Bunun güvencesi, üye ülkenin ilgili Bakanlığının kontrolündedir. Onaylanmış kuruluşların yasal olarak yetkilendirilmiş olması (akredite edilmesi) gerekir. Bu kuruluşlar belirli uygunluk incelemelerinde uzmanlaşmış ve sadece o konularda inceleme yapabilme yetkisine sahiptirler. Taşeron kullanabilirler ve uygunluk değerlendirme işlemlerini "Modüler Yaklaşım Sistemi"ne göre yaparlar. Tarafsız olmak zorundadırlar.
CE işaretinde sahtekarlık vakaları
Özünde teknik ürünlerin Avrupa içinde serbest dolaşımı için adeta bir vize belgesi işlevi gören CE-İşareti'nin ürünlere yasadışı şekilde konulduğu da gözlenmektedir. Buradaki amaç Avrupa dışında üretilen ve standartlara uymayan ürünleri gümrük birliği sahasına sokmaktır, Türkiye de bu durumdan zarar görmektedir. Bilinen bir vaka Fransızca ''Conformité Européenne'' kelimelerinin kısaltması olan CE'nin ''China Export'' (Türkçe: Çin ihraç malı) ibaresinin kısaltılması şeklinde ve orijinalinden ayırt edilemeyecek boyut ve şekilde ürünün üzerine markalanmasıdır. Sahtekarlığı yapanlar bu sayede kendilerini savunacak hukuki bir zemin elde etmeye çalışmaktadırlar.
Bir diğer durumda ise ürün teknik doküman hazırlanmadan CE-İşareti ile markalanmaktadır. Güvenlik ile ilgili yönetmelik ve standartlara uygunsuzluğu tespit edilen ürünlerin önce üreticiden teknik dokümanı istenmekte, 15 gün içerisinde teknik doküman Avrupa mahkemelerine ulaştırılamazsa ürünün satışı durdurulabilmekte, gerektiğinde kullanıcılardan geri çağrılmaktadır. Bu durumda üretici ve/veya onun Avrupa'daki temsilcisi tazminat talepleri ve Avrupa'da bir daha ürün pazarlayamamak gibi yaptırımlarla karşılaşabilir.
Yeni Genel Ürün Güvenliği Tüzüğü AB Resmi Gazetesi’nde yayımlandı. 24.05.2023 AB Pazarı'na sunulan gıda dışı ürünlerin güvenliğini sağlamaya yönelik mevcut kuralları güncellemek amacıyla hazırlanan (EU) 2023/988 sayılı yeni “Genel Ürün Güvenliği Tüzüğü” (General Product Safety Regulation – GPSR), 23 Mayıs 2023 tarihli AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmıştır.
AB’de 20 yılı aşkın süredir yürürlükte olan 2001/95/AT sayılı Genel Ürün Güvenliği Direktifinin yerini alan GPSR, 12 Haziran 2023 tarihinde yürürlüğe girmiş ve 13 Aralık 2024 tarihi itibarıyla da tamamen uygulamaya geçecektir.
GPSR, gelişen teknoloji ile piyasaya sunulan yapay zekâ tabanlı dijital ürünlerin güvenliğinin sağlanması, son yıllarda artan e-ticaret hacmi ile dijital platformlarda satışa sunulan ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi (PGD) ve üçüncü
ülkelerden ithal edilen güvensiz ürünlerin AB tüketicileri açısından teşkil ettiği risklere karşı gerekli tedbirlerin alınmasına yönelik düzenlemeler içermektedir.
Bu kapsamda Tüzükte temel olarak; “Ürün” tanımı dijital öğeleri de kapsayacak şekilde genişletilmiş, Yeni teknolojilerin mevcut ürünlerin yapılarını değiştirerek sağlık ve güvenlik açısından meydana getirebilecekleri risklere dikkat çekilmiş, E-ticaret aracılığıyla ürün temin eden tüketicilerin korunması amacıyla dijital platformlarda satışa sunulan ürünlerin güvenliğine dair gerekli açıklamalara yer verilmesi zorunluluğu getirilmiş, Tehlikeli olduğu tespit edilen ürünlerin tüketici açısından teşkil ettiği risklerin olabildiğince önüne geçilmesi amacıyla “geri çağırma” mekanizmasının etkinliği artırılmış,
PGD makamlarının yetkileri genişletilerek ürün güvenliğine ilişkin kuralların etkin bir şekilde uygulanması düzenlenmiş, Üreticilerin, ürünlerin güvenliğine dair birtakım risk analizleri yaparak sonuçların yer aldığı teknik belge hazırlamaları yükümlülüğü getirilmiştir.
Genel güvenlik gereklilikleri;
Ekonomik operatörler, üreticiler, ticari piyasada faaliyet gösterenler, yalnızca güvenli ürünleri piyasaya arz edecek veya piyasaya sunacaktır.
Ürünlerin güvenliğini değerlendirmeye yönelik hususlar;
1. Bir ürünün güvenli bir ürün olup olmadığı değerlendirilirken özellikle aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:
a) Tasarımı, teknik özellikleri, bileşimi, ambalajı, montaj talimatları ve uygulanabildiği hallerde kurulum, kullanım ve bakım dahil olmak üzere ürünün özellikleri;
b) Ürünün diğer ürünlerle bağlantısı da dahil olmak üzere diğer ürünlerle birlikte kullanılacağının makul olarak öngörülebilir olduğu durumlarda diğer ürünler üzerindeki etkisi(leri);
c) Ürünün kullanım şeklini belirlemesi, değiştirmesi veya tamamlaması amaçlanan gömülü olmayan öğelerin etkisi de dahil olmak üzere, söz konusu ürünle birlikte başka ürünlerin kullanılacağının makul olarak öngörülebilir olduğu durumlarda, diğer ürünlerin değerlendirilecek ürün üzerinde sahip olabileceği etki. Değerlendirilecek ürünün güvenliği değerlendirilirken dikkate alınması gereken değerlendirilecek işler;
d) Ürünün sunumu, çocukların yaşa uygunluğuna ilişkin etiketleme de dahil olmak üzere etiketleme, güvenli kullanımı ve imhasına ilişkin her türlü uyarı ve talimat ve ürünle ilgili diğer her türlü gösterge veya bilgi;
e) Ürünü kullanan tüketici kategorileri, özellikle çocuklar, yaşlılar ve engelliler gibi hassas tüketicilere yönelik risklerin yanı sıra cinsiyet farklılıklarının sağlık ve güvenlik üzerindeki etkisi değerlendirilerek;
f) Tüketicilerin ürünü tasarlandığı amaçtan farklı bir şekilde kullanmasına yol açabilecek ürünün görünümü ve özellikle:
i)Bir ürünün, gıda maddesi olmasa da, gıda maddesine benzemesi ve şekli, kokusu, rengi, görünümü, ambalajı, etiketi, hacmi, boyutu veya diğer özellikleri nedeniyle gıda maddesiyle karıştırılması muhtemel olan ve bu nedenle ağza götürülebilen, emilebilen veya emilebilen bir ürün. tüketiciler tarafından, özellikle de çocuklar tarafından yutulan; ii)Çocuklar tarafından tasarlanmamış veya kullanılması amaçlanmamış olmasına rağmen, bir ürünün çocuklar tarafından kullanılmasının muhtemel olduğu veya tasarımı, ambalajı veya özellikleri nedeniyle genellikle çocukların ilgisini çektiği veya çocukların kullanması amaçlandığı kabul edilen bir nesneye benzediği;
g) Ürünün doğası gereği gerekli olduğunda, ürünü kötü niyetli üçüncü taraflar da dahil olmak üzere dış etkilere karşı korumak için gerekli olan uygun siber güvenlik özellikleri;
h) Ürünün doğası gereği gerektirdiğinde, ürünün gelişen, öğrenen ve tahmin eden işlevleri.
2. Daha yüksek düzeyde güvenlik elde etmenin fizibilitesi veya daha az risk arz eden diğer ürünlerin bulunabilirliği, bir ürünün tehlikeli ürün olarak değerlendirilmesine gerekçe oluşturmaz.
Ticaret Bakanlığı; Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler Yönetmeliğine (16/8/2023 tarih RG 32281) dayanarak 31.12.2023 Tarihli RG.32416 İTHALATTA STANDARTLARA UYGUNLUK DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/1) yayınlanmıştır. Tebliğ EK-1 de ithalatta standartlara uygunluk denetimine tabi olan ürünler ilgili GTİP numaralarına göre uygunluk sağlaması gereken standartları tanımlanmıştır.
“CE” İŞARETİ TAŞIMASI GEREKEN BAZI ÜRÜNLERİN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ:
2024/9)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/28) 06.01.2024 RG.32421 ile değişiklik yayınlanmıştır.
MADDE 1- 31/12/2023 tarihli ve 32416 dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “CE” İşareti Taşıması Gereken Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/9)’nin Ek-2’sindeki 421, 424 ve 430 sıra numaralı satırlarında yer alan “Elektrikli araçlar için olanlar” ibareleri “Elektrikli araçlar için şarj istasyonları”
şeklinde değiştirilmiş, aynı ekin 442 ve 443 sıra numaralı satırları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve 428 sıra numaralı satırı yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 2- Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.

EAC Belgelendirme; Rusya'daki üreticiler ile tüketiciler arasındaki ilişkileri düzenleyen EAC (Eurasian Economic Union) , belirlenen prosedürlere uygun olan ürünleri gümrükleme işlemlerinde ürünlerin gümrükten geçişlerine kolaylık sağlayan bir belgedir. Rusya pazarlarına ürün ihracatı gerçekleştiren şirketlerin, üretimlerini belirlenen prosedürler çerçevesinde yapmaları zorunludur.
EAC Deklarasyonu; EAC Gümrük Birliği Uygunluk Deklarasyonu, EAC belgesi ile aynı yasal etkiye sahiptir. EAC Deklarasyonun alıcısı sadece bir EAC sınırları içerisinde tüzel kişi olabilir. Deklerasyonda adı geçen alıcı kurumlar EAC dahilinde ürünlerin kalitesinden sorumlu olurlar ve ürünün kalitesiyle ilgili değerlendirmeleri, şikayetleri ve başvuruları kabul etmek durumundadırlar.
EAC teknik regülasyonlarına göre bir uygunluk beyanında Gümrük Birliği bölgesinde tescilli kurumun ürünün piyasaya sürülmesinden sonra ürünün sorumluluğunu alacağı belirtilmektedir. Gümrük Birliği içerisinde tanzim edilmiş her bir uygunluk beyanı onay kurumu dahilinde tescil edilmelidir. EAC Belgesi en çok 5 yıllık bir süre için verilmektedir.
EAC Belgesi Rusya Gümrük Birliği Sertifikasyonu Üye ülkelerin herhangi birinde resmi olarak kayıtlı bir Temsilci Firma, Müşteri, Aracı veya yerel şahıslar gerekmektedir.
Bu konuda çözüm ortağı ofis adreslerini göstermek suretiyle yardımcı olabiliyoruz. Böylece üretici tüm müşterilerinin rahatlıkla kullanabileceği bir belgeye sahip olmuş olacaktır.
Gümrük Birliği Teknik Düzenlemelerine göre uygunluk kriterlerini karşılayan ürün üzerine Gümrük Birliği piyasası tedavül/satış onayını doğrulayan işaret koyulur Gümrük Birliği Komisyon kararına göre Sertifikalandırılan ürünlerin etiketlerinde EAC logosu kullanılmalıdır.

SASO Belgesi; Suudi Arabistan Krallığı'nın gümrükte ihracat uygunluk belgesi olarak bilinir. Türkiye'den ve tüm Dünya'dan Suudi Arabistan'a ihraç edilecek tüm ürünlerin ülkeye getirilmesi için bu belgeye ihtiyaç vardır çünkü Suudi Arabistan Krallığı gümrüklerinde bu belge istenmektedir.
Suudi Standartları, Metroloji ve Kalite Örgütü (SASO), Suudi Arabistan’a İhracat için çevrimiçi Sertifikasyon için SABER platformunu başlatarak Suudi Ürün Güvenliği Programını (SALEEM) uygulamaktadır.
SALEEM programı Suudi pazarına giren ürünlerin bireye, topluma ve çevreye zarar vermemesi için asgari ürün güvenliği gereklerini belirlemektedir. Ürünün risk düzeyi Gümrük Tarife numarası ile sistemde belirlenmiştir.

E-mail: egitim@kascert.com   E-mail: info@kascert.com