ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ
Bir kuruluş çalışanlarının ve faaliyetlerinden etkilenmesi mümkün olan diğerlerinin iş sağlığı ve güvenliğinden sorumludur. Bu sorumluluk bu kişilerin bedensel ve zihinsel sağlıklarının desteklenmesi ve korunmasını da kapsar. Bir İSG yönetim sisteminin uygulamaya konulmasındaki amaç, kuruluşun güvenli ve sağlıklı iş yerleri sağlamasına imkân vermesi, çalışmaya bağlı yaralanma ve hastalıkların engellenmesi ve İSG performansının sürekli olarak geliştirilmesidir.
TS ISO 45001 İSG yönetim sisteminin amacı;
Uluslararası bir standart olan TS ISO 45001 İSG yönetim sisteminin amacı, İSG risk ve fırsatlarını yönetecek çerçeveyi sağlamaktır. İSG yönetim sisteminin amacı ve beklenen çıktıları çalışanlarda çalışmaya bağlı yaralanma ve hastalıkların engellenmesi, güvenli ve sağlıklı iş yerlerinin sağlanmasıdır. Bundan dolayı kuruluşun, tehlike ve İSG risklerini, etkili önleyici ve koruyucu tedbirler almak suretiyle ortadan kaldırması son derece önemlidir.
İSG yönetim sistemi aracılığıyla bu tedbirler kuruluş tarafından uygulandığında, kuruluşun İSG performansı gelişir. Bir İSG yönetim sistemi İSG performansını arttıracak fırsatlar karşısında erken faaliyete geçebiliyorsa daha etkili ve verimli olur. TS ISO 45001 standardına uygun bir İSG yönetim sistemi kurmak ve belgelendirmek, bir kuruluşa İSG risklerini yönetmek ve İSG performansını geliştirmek imkânını verir. İSG yönetim sistemi bir kuruluşun yasal ve diğer şartları (6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu) yerine getirmesine yardımcı olur.
TS ISO 45001 İSG Yönetim Sistemi Standardı
TS ISO 45001 Standardı ISO/PC 283, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri Proje Komitesi tarafından hazırlanmıştır. Kuruluşların işe dayalı yaralanma ve hastalıkları önleyerek sağlıklı çalışma ortamları sağlaması ile birlikte önceden önlem alarak İSG performanslarını arttırmalarına imkân vermek amacıyla bir iş sağlığı ve güvenliği yönetim sisteminin (İSG) şartlarını belirtir ve bu sistemin kullanımı için rehberlik yapar. İş sağlığı ve güvenliğini arttırmak, tehlikeleri ortadan kaldırmak ve (sistem kusurları dahil) İSG risklerini en aza indirgemek, İSG fırsatlarından yararlanmak ve faaliyetlerine dayalı İSG yönetim sistemi uyumsuzluklarını ele almak amacıyla bir İSG yönetim sistemi kurmak, uygulamak ve yürütmek isteyen her kuruluş için geçerlidir. Bu standart kuruluşlara İSG yönetim sisteminin beklenen çıktılara ulaşması konusunda yardımcı olur.
Kuruluşun İSG politikasına uygun olarak, İSG yönetim sisteminin beklenen çıktıları arasında şunlar sayılabilir:
a) İSG performansının devamlı gelişmesi;
b) yasal ve diğer şartların yerine getirilmesi;
c) İSG hedeflerine ulaşılması.
TS ISO 45001 Standardı büyüklüğü, türü ve faaliyetlerinden bağımsız olarak her kuruluş için geçerlidir. Kuruluşun faaliyet koşulları ve çalışanlarının ve diğer ilgili tarafların ihtiyaç ve beklentileri gibi etkenleri de dikkate alarak kuruluşun kontrolündeki İSG riskleri için geçerlidir. İSG yönetim sistemi sayesinde çalışanın iyiliği/refahı gibi sağlık ve güvenlik ile ilgili diğer unsurları da entegre etmesine imkân verir. İSG Yönetim sistemi standardının tümü veya bir kısmı iş sağlığı ve güvenliği yönetimini sistematik olarak iyileştirmek amacıyla kullanılabilir.
İSG yönetim sisteminin benimsenmesi, kuruluşun stratejik ve işleyiş ile ilgili bir kararıdır. Bir İSG yönetim sisteminin başarısı liderliğe, kuruluşun her kademesinde görev alan çalışanların bağlılığına ve katılımına dayanır. Bir İSG yönetim sisteminin kurulması ve yürütülmesi, bu sistemin etkililiği ve beklenen çıktılara ulaşması aşağıdakileri de içerebilen bazı temel etkenlere bağlıdır:
a) üst yönetimin liderliği, adanmışlığı, sorumluluğu ve hesap verebilirliği;
b) üst yönetim, İSG yönetim sisteminin beklenen sonuçlarını destekleyen bir kuruluş kültürünü geliştirmeli, yönetmeli ve teşvik etmelidir;
c) iletişim;
f) çalışanların ve varsa, çalışan temsilcilerinin katılımı ve onlara danışılması;
e) sürdürülmesini sağlayacak gerekli kaynakların tahsis edilmesi;
f) kuruluşun genel stratejik hedefleri ve doğrultusu ile uyumlu İSG politikaları;
g) tehlikelerin tanınmasını, İSG risklerinin kontrol edilmesini ve İSG fırsatlarından yararlanılmasını sağlayacak etkili prosesler;
h) İSG performansını geliştirmek için İSG yönetim sisteminin devamlı olarak performans değerlendirilmesinin yapılması ve izlenmesi;
i) İSG yönetim sisteminin şartlarının kuruluşun iş proseslerine entegrasyonu;
j) kuruluşa özgü tehlikeleri, İSG risklerini ve İSG fırsatlarını dikkate alan İSG politikaları ile aynı doğrultudaki İSG hedefleri;
k) yasal şartlar ile diğer şartlara uygunluk.
Bu dokümanın başarılı bir şekilde uygulandığının gösterilmesi, bir kuruluş tarafından çalışanlara ve ilgili diğer taraflara etkili bir İSG sisteminin devrede olduğunun güvencesinin verilmesi için kullanılabilir. Bununla birlikte, bu dokümanın benimsenmesi kendi başına, işe dayalı yaralanmalar ve hastalıkların önlenmesini, güvenli ve sağlıklı iş yerlerinin sağlanmasını ve yükseltilmiş bir İSG performansını garanti etmez. Ayrıntılandırma düzeyi, karmaşıklık, dökümante edilmiş bilginin düzeyi ve bir kuruluşun İSG yönetim sisteminin başarılı olmasını temin edecek gerekli kaynaklar, aşağıda verilenler gibi birtakım etkenlere bağlıdır:
kuruluşun bağlamı (ör. çalışan sayısı, büyüklük, coğrafya, kültür, yasal şartlar ve diğer şartlar);
İSG yönetim sisteminin kapsamı;
kuruluşun faaliyetlerinin doğası ve buna bağlı İSG riskleri.
TS ISO 45001 İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi standardı, İSG konusundaki gereklilikleri belirleyen uluslararası bir standarttır. Kuruluşların kalite, çevre ve İSG yönetim sistemlerini entegre edebilmelerini sağlamak amacıyla ISO 9001 (KYS) ve ISO 14001 (ÇYS) standartlarıyla uyumlu olacak şekilde geliştirilmiştir. Ulusal sağlık ve güvenlik standartlarına uyum tüm kuruluşlar için zorunludur.
TS ISO 45001 İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi standardı bir yandan kuruluşların yasal mevzuatlara olan uyumunu gösterirken öte yandan iş ortamının sürekli iyileştirilmesi sayesinde iş yerindeki üretkenliği ve verimi arttırır.
E-mail:egitim@kascert.com E-mail:info@kascert.com